Jacob Groot - Geloof in mij (2016)

Dichtersproza

ls dichters een roman gaan schrijven krijgt de lezer het moeilijk. Want een plot maken behoort niet tot de dichtersvaardigheden. En het schrijven van een vlotte tekst meestal ook niet. Dichter/schrijver Jacob Groot bewees dat al in zijn vorige twee romans, Billy Doper (2008) en Adam Seconde (2012) en nu opnieuw in Geloof in mij (november 2016).
Hij schrijft prachtig proza in een mengeling van bloemrijke taal en ironische terzijdes. Maar lezers die dachten een verhaal voorgeschoteld te krijgen voelen zich als een luis op een teerton: het schiet maar niet op.

Een voorbeeld: de protagonist gaat op weg naar zijn werk in een wijnhandel:

'Monter verliet hij het woonhuis in de friste des morgens, Aurora nog op de wolken, en toog hij volgzaam maar wakker per openbaar vervoer naar de plaats van delikt om onder toezicht te doen in opdracht waartoe was besloten op grond van samenspraak, praktijk voor contract in theorie, al dan niet ondertekend maar gewettigd met het oog op bekrachtiging die voortvloeit uit gemeenschappelijk belang, in eerste instantie van gever en nemer met betrekking tot het bewuste werk ter plekke, al snel, steeds ruimer, binnen grotere gehelen, van de ijver omwille van voorspoed in de omgeving, uitgestrekt tot de abstractie staat binnen de landsgrenzen, opgenomen en gewist door het metabegrip unie, in diverse continentale maten en soorten, hoewel mondiaal getoetst op rendement, zodat hij in de hoedanigheid van arbeider op de eerste werkdag tijdens de ochtendpauze al besefte dat hij weliswaar geld verdiende, maar het in feite tegelijk alweer uitgaf aan een niet door hemzelf gekozen doel, waarna wat hij overhield een fooi genoemd kon worden, mechanisch gedropt in het zakje van de loonslaaf die hij was, lot dat hij deelde door warmte te verspreiden, niet te versagen, van binnen muziek te maken, net als de negers op de plantages, in zijn geval een geneuriede nabootsing van tophits, en banden aan te knopen met genoten, bij voorkeur minderbedeeld met visie en slagkracht, omwille van de denkbeeldige broederschap in een heilstaat.'

I rest my case! Dichter, het woord zegt het al, is het tegendeel van opener.

Jacob Groots proza is een genot als je houdt van traag lezen, woord voor woord, zin na zin, en geen behoefte hebt aan een begrijpelijk en meeslepend verhaal. De eerste vier hoofdstukken, samen bijna de helft van het boek laten zich als volgt samenvatten:

Oude Aarde
Dorpsstraat, Ons Dorp. Freddie Combo, postbode, en Teddie, huisvrouw, hebben één zoon.
Dat is Eddie Combo die, als jongen al zwemmend in een groot meer bijna verdrinkt maar een stem hoort die hem aangeeft hoe hij zich kan redden.
De stem van God? Dat kan niet want God bestaat niet.

Bij wijze van voorbode
Het gezin moet het dorp verlaten en gaat in een kleine stad in het Noorden des lands wonen. Freddie wordt portier en Eddie bezoekt de HBS en woont een optreden van Rex Gildo bij, een bekende Duitse Schlager-zanger.

Toename in wijsheid
Het is 1963. Eddie verstoort een catechisatie-klas door het woord te nemen en niet meer af te staan. Hij voelt dat hij een redenaar is. Hij maakt indruk op klasgenoot Heidi, maar vrijt niet met haar, al biedt ze zich wel aan. Later worden ze toch een stel. Maar uiteindelijk raakt het weer uit.

Hogere School
Eddie hoort de hit van de Monkees 'I'm a believer' en hij voelt zich door hun geloof aangeraakt.

Ook werkt hij een dag in een wijnhandel, maar HET gebeuren van deze levensperiode is zijn toetreden tot de Nieuwe School van het Hoger Bereik. Hij houdt daar een lange rede en wordt verleid door Lucy, de vrouw van de Leider. Na een dag moet hij echter alweer vertrekken. De reden: hij stoort. In arren moede verdiept hij zich in het Jodendom.

Op zoek
Ook uit de rest van de hoofdstukken blijkt dat Eddie op zoek is naar het Ware Geloof en van alles probeert om dat te bereiken. En liever nog: het te verkondigen als een moderne profeet. Of dat lukt is aan het slot van Geloof in mij niet duidelijk, zoals veel zaken toch wat wazig blijven in deze roman. Maar wie houdt van bewerkelijk proza mag dit boek van Jacob Groot niet missen.