Wim Noordhoek - Wat bleef, uit het Avondlog (2024)

 

Wim Noordhoek maakte een een keuze van honderdvijftig logs uit zijn Avondlog voor het onlangs verschenen boek Wat bleef, uit het avondlog. Het stemgeluid van Noordhoek is al jaren van de radio verdwenen. Een groot gemis, want als weinig anderen slaagde hij er in om schrijvers, musici en beeldend kunstenaars aan de praat te krijgen over wat hen bezielde. Hij begon zijn loopbaan ruim een halve eeuw geleden als redacteur van het studentenblad Propria Cures, en was – met Frits Boer – actief als oprichter van de stichting Jeugdsentiment De Jaren Vijftig en mede-samensteller van het Het Groot Gedenkboek van de Jaren Vijftig. Ook toen al werkte hij voor de radio.

Al snel slokte de VPRO-radio hem vrijwel geheel op. In het begin veel muziekprogramma’s, later vooral uitzendingen met schrijvers, zoals Music Hall. En natuurlijk sinds 1995 het programma De Avonden. Daarnaast bleef hij wel schrijven, zij het korte stukjes. Columns in de VPRO-gids onder de schuilnaam Alex Mol en vanaf 2006 dagelijks een Weblog-tekst op de boekenpagina van de VPRO. Toen die werd opgeheven zette hij dat voort op zijn website Avondlog. 

 

Vijfduizend stukjes

Ruim vijfduizend stukjes moet hij geschreven hebben in de vijftien jaar dat hij dagelijks dat Avondlog bijhield. Hij maakte de lezer attent op oude of nieuwe kunst, architectuur, literatuur, mens en dier en alles wat hem verder interessant leek en waar hij iets zinnigs over kon melden. De logs werden gretig gelezen. Hij stopte er in 2021 mee, de benen wilden niet meer en die waren nodig voor het vele reizen waarvan het Avondlog getuigde. Veel van die stukjes waren tijdgebonden (tentoonstellingen, voorstellingen, boekverschijningen, films) maar hij heeft nu een keuze gemaakt van honderdvijftig logs die bleven.

Het zijn ook de meest persoonlijke en inderdaad, ze blijven je bij, hoe klein ze ook zijn: zelden meer dan driehonderd woorden. Ze laten zien dat zijn werk als radio-journalist hem gemaakt heeft tot kenner van  literatuur, muziek en beeldende kunst. Noordhoek vertelt er met smaak over en kan bewonderen zonder idolaat te worden. Mooie staaltjes van beknopte vertelkunst en onderkoelde humor zijn het vaak. Een prachtig voorbeeld is dit stukje over Gerard Reve:

 

Bellen met Gerard Reve

‘Als Gerard in Frankrijk bouwde aan z’n geheime landgoed verveelde hij zich ‘s avonds en ging bellen. Joop was er niet, die sprak geen Frans en bleef in Schiedam. Zo praatte ik lang en veel met Gerard over werkelijk van alles. Een verhaal boeide hem bijzonder. Dat ik vertelde naar aanleiding van de twee legertentjes uit de dump op het Waterlooplein die ik voor hem had gekocht en die daar een zomer op de berg hebben gestaan. Ik had er eerst eentje gekocht en belde. “Niet duur,” zei ik, “35 gulden maar. Met echte legerletters erop.”

“Koop er dan meteen nog een,” riep Gerard.

“Waarom?”

“Omdat ze zo goedkoop zijn natuurlijk!”

Dit is Reve-logica. Emo Verkerk bracht ze naar Frankrijk.

Naar aanleiding hiervan vertelde ik hem het verhaal van m’n vader over de officierscapes in het Nederlandse leger in de jaren ’30.
Wanneer ze op oefening waren met het regiment Wielrijders, vanuit de Bredase Kloosterkazerne, en de nacht viel, konden twee officieren van hun capes een tweepersoons tentje maken. Er zaten extra knopen in die capes, waarmee je ze aan mekaar kon vastmaken. Ze hadden daartoe ook een tentstok bij zich. Gerard kreeg geen genoeg van die twee officieren in hun tentje. “Vertel nog eens…”.’

 

(Deze recensie verscheen op de website van Literair Nederland, 30 januari 2024)