Addy Schortinghuis-Sprangers - Handboek voor Economisch Huishouden (1974)

Het werd inderdaad tijd dat het ervan kwam. Al die miljoenen Nederlandse huisvrouwen die maar ordeloos en zonder enig plan hun huishoudgeld in de grootwinkelbedrijven storten, dat is toch eigenlijk geen gezicht. De meeste opleidingen dienen om de leerling in staat te stellen geld te verdienen. Huisvrouwen hebben als vak het uitgeven van geld en het is natuurlijk een grof schandaal dat daar geen opleiding voor is.

Goddank is er nu door uitgeverij Paris-Manteau een poging gedaan om deze leemte op te vullen, door de uitgifte van het Handboek voor Economisch Huishouden. Het is geschreven door Addy Schortinghuis-Sprangers en als ik zo'n naam lees, ik kan het niet helpen, dan kost het wat moeite om aan het boek te beginnen. Maar het is een erg aardig handboek, geschreven door iemand die serieus op het vak van huishoudster ingaat, geen stokpaardjes berijdt en een ruime plaats geeft aan de moderne vrouw (of man) die de huishouding als bijbaantje beoefent naast een ander vak. Er is veel theorie ('Een beter beheer van tijd en energie', 'Naar een beter geldbeheer'), maar ook veel praktische tips en vooral ook veel informatie over de instanties waarbij men terecht kan als men méér over een bepaald onderwerp wil weten.
De huisvrouw wordt niet alleen ingelicht over de verschillende methoden die er zijn om het gezinsbudget te verdelen en te boeken (Kasboek ja of nee?), maar ze krijgt ook een opleiding in dingen als
— woonkosten (huurhuis of koophuis, het eigen huis, het huren van een huis, het tweede huis)
— belastingen (inkomstenbelasting, vermogensbelasting, personele belasting, kerkelijke belasting, motorrijtuigenbelasting, hondenbelasting)
— wat kost ons vervoermiddel? (de auto, de brommer, de fiets, de trein, de bus)
— reserveringen (dure karweitjes, de kosten van kleding, met vakantie zonder geldzorgen, ziektekosten)
— de kosten van de zorg voor een kind
— verzekeringen

Het geheel is doorspekt met statistieken, voorbeelden van formulieren, adressen van instanties, wetsartikelen. Op dit ogenblik zal in veel gezinnen de huisvrouw het beheer hebben over het huishoudgeld, terwijl manlief te hulp wordt geroepen zodra het om 'moeilijke' dingen gaat: hypotheken, afbetalingen, belastingen, verzekeringen. Natuurlijk weet de gemiddelde man daar ook geen reet van en wordt ter plekke omgeluld terwijl moeder de vrouw met grote ogen zit toe te kijken.
Het Handboek voor Economisch Huishouden geeft vrouwen de mogelijkheid om op een overzichtelijke manier ingewijd te worden in allerlei problemen die de firma Huwelijk B.V. met zich mee kan brengen.
Ik heb de indruk dat in de emancipatie-beweging van de vrouw het 'huisvrouw' zijn nogal eens beschouwd wordt als een teken van niet-geëmancipeerd zijn. Dat heeft natuurlijk als gevolg dat vrouwen die (door opvoeding, door persoonlijke interesse) het huishouden eigenlijk wel leuk vinden of in elk geval leuker dan een kantoorbaan, zich buiten de emancipatie gesloten voelen.
De voor de hand liggende tussenweg is dan dat het huisvrouw zijn beschouwd gaat worden als een vak, dat zowel door mannen als door geëmancipeerde vrouwen ook als vak gerespecteerd wordt. Daarom lijkt me dit een erg nuttige uitgave.

Deze recensie verscheen eerder in Vrij Nederland (23-11-1974).