Peter Zantingh - Na Mattias (2018)

Soms maken goede schrijvers het zichzelf en de lezer nèt wat te moeilijk. Dat geldt voor Na Mattias, de derde roman van de jonge schrijver Peter Zantingh.
In de acht hoofdstukken van het boek worden stukjes uit het leven van zes personen en twee echtparen beschreven. Als lezer voel je wel dat die personages enige samenhang zouden moeten vertonen, maar pas na het lezen van de achterflap wordt duidelijk wat de intentie van de schrijver is. Want in Na Mattias gaat het om mensen die veel of weinig of soms niets van doen hadden met Mattias en wat zij na zijn dood beleven.
Op zich is het een mooi idee om een overleden persoon weer tot leven te brengen door het gat te  beschrijven dat zijn dood achterliet. Die leegte bepaalt dan de contouren van het personage.
Maar Peter Zantingh lijkt erg zijn best te doen om te tonen dat de dood van Mattias de meeste van de in deze roman opdravende personen niet of nauwelijks geraakt heeft. En al lezend kom je eigenlijk ook maar weinig over hem te weten.

Hij was iemand die graag nieuwe plannen maakte, maar ze zelden uitvoerde en als hij ze uitvoerde zelden tot succes bracht. Zoveel wordt duidelijk uit de hoofdstukken over zijn vriendin Amber, zijn vriend Quentin en zijn grootouders Riet en Hendrik. Nathan en Issam die daarna volgen zijn boeiende personen maar zij hebben Mattias niet gekend en wat hun verhaal met hem van doen heeft begrijpt de lezer pas aan het eind van het boek.  Maar die lezer begint wat ongeduldig te worden als hij bij het bereiken van de helft van het aantal pagina's nog maar weinig weet over Mattias en niets over zijn dood.
Pas als moeder Kristianne aan de beurt is, op twee derde van het boek, begint het de lezer te dagen dat Mattias een onverwachte en gewelddadige dood heeft gehad en dat die iets te maken had met zijn bezoek aan een popconcert. En de daarna volgende hoofdstukken maken duidelijk dat op de een of andere manier iedereen die in Na Mattias voorkomt direct of indirect iets met die dood te maken heeft.

Het is op zich een knappe constructie die Peter Zantingh hier op zijn lezers los laat.
Toch zullen de meesten zich wat bekocht voelen. Deels omdat over Mattias al met al weinig bekend wordt, hij blijft een onbekende. Deels omdat Peter Zantingh in de meeste hoofdstukken romanpersonages schept waar hij na een korte en best interessante kennismaking afscheid van neemt omdat de volgende aan de beurt moet komen.
En dat is geregeld heel jammer. Zoals het stuk over de grootouders, een prachtige beschrijving van de wijze waarop twee bejaarden voort stumperen in de ouderdom, vastgeroest in gewoonten en in de ergernis over het feit dat alles steeds minder wordt bij henzelf. Om dan bij een ongelukje thuis te ontdekken dat de liefde er nog is, onder een dikke laag voorbije tijd. Een prachtig verhaal, vol weemoed, waarin Mattias eigenlijk niet voorkomt.
Peter Zantingh kan schrijven, dat is duidelijk.
Maar hij heeft zich in Na Mattias laten verleiden een doolhof te maken van een op zich simpel verhaal.
Wie Mattias laat voor wie hij was en de hoofdstukken leest alsof het korte verhalen zijn, komt gek genoeg als lezer wel degelijk aan zijn trekken!



(Deze recensie verscheen eerder op de site van Literair Nederland, 26 maart 2018)