Levenskunstenaar

 

Ik heb altijd nog wel eens graag levenskunstenaar willen worden. Dat leek me wel iets, levenskunstenaar.

Het grote probleem waar ik tegenop liep was: hoe pak je zoiets aan. Waar begin je? Ik vond laatst nog een notitie uit mijn middelbare schooltijd. Tussen allerlei pogingen om mijn handtekening wat zwieriger te maken stond daar geschreven: het leven is zinloos, maar verder kan je er alles van maken.

Ik dacht in die tijd nog heel lang en diep over de dingen na. Dan krijg je dit soort wijsneuzigheden. Het leven is zinloos, maar verder kan je er alles van maken. Leuk bedacht maar het probleem blijft: wát moet je nu eigenlijk van je leven maken?

Een paar jaar na de middelbare schooltijd was me al duidelijk geworden dat de mensheid er niet op zat te wachten dat ik iets voor ze ging betekenen. Wat de mensheid betreft kon ik gewoon gaan doen wat ik zelf wilde. Sindsdien heb ik veel begaande paden gevolgd en een paar ongebaande en geregeld geprobeerd gelukkig te zijn.

Maar ik kan het niet goed. Tevredenheid maar met een pessimistische ondergrond, dat is het lied van mijn leven. Hoe gaat het met je, Hans? Nou, wel goed, zolang het duurt...

Het echte onbezonnen geluk genieten is niet mijn sterke kant. Het lukt wel eens een paar minuten, soms een half uur. Nee, ik mag niet liegen, ik ben wel eens langer gelukkig geweest. Verliefd raken en verdomd het is van beide kanten. Dan loop je wel een paar dagen in de wolken. Maar dat is dan niet zozeer een langdurige staat van geluk, eerder een aaneenschakeling van geluksmomenten: er is zoveel te ontdekken in de nieuwe geliefde en het is een zoektocht zonder nieten.

Geluk als kortstondig genoegen ken ik dus wel en ik moet eerlijk bekennen dat ik ook niet altijd gehoopt heb op méér. Want permanent geluk, als ik het me probeerde voor te stellen, leek het me altijd buitengewoon saai. Je streeft het na, maar wee je gebeente als je het vindt.

Zoals bijvoorbeeld de hemel er vermoedelijk uit ziet, een wereld vol van opgewekte kerkgangers dat is voor mij een nachtmerrie van geluk.

Ook de transcendente versie van geluk, waarbij je jezelf ontstijgt, lijkt me niks. Als ik dan gelukkig word wil ik er wel graag bij zijn. Gaat het om levenskunst dan denk ik meer aan het Jan Wolkers-geluk. Bij het ochtendkrieken opstaan, de willige vrouw bespringen, uitvoerig ontbijten en daarna de hele dag machtig proza of beeldhouwwerken scheppen.

's Avonds een roemer wijn met kunstvrienden en bulderend van de lach naar bed. Tot je een keer in

je slaap sterft en zelfs nooit zult weten dat je dood bent. Dat is levenskunst!

Verder dan die roemer wijn ben ik tot nu toe nooit gekomen. Maar ik blijf het proberen!

 

Deze column verscheen eerder in het tijdschrift East (2013-3)