Our Town
'Our Town' werd in 1986 geschreven door de toen 25-jarige Iris Dement. Een achternaam waar ik als zanger niet graag mee rond zou lopen in Nederland, maar die in de Verenigde Staten kennelijk geen belemmering is.
Aan het slot van de laatste aflevering van de tv-serie 'Northern Exposure' (1990 – 1995) werd 'Our Town' gespeeld en de youtube opname van die beelden en dat lied zijn in de laatste 14 jaar anderhalf miljoen keer bekeken en beluisterd.
Northern Exposure was een bijzondere serie die speelde in het bijna onbereikbare dorpje Cicely in Alaska. Een jonge, net afgestudeerde arts (Rob Morrow) moet er enkele jaren doorbrengen omdat Alaska zijn studie heeft bekostigd.
Op zo'n eenzaam plekje word je vanzelf excentriek, als je dat al niet was.
Dat was het uitgangspunt van de schrijvers Joshua Brand en John False en dankzij hun talent en de goede acteurs leverde dat mooie verhalen op. Die waarin een piano met een katapult door de lucht geschoten werd was wel mijn favoriet. Maar ook onvergetelijk: de filosoferende radio-discjockey, de gezette Eskimo-doktersassistente met haar één-lettergrepige teksten, de zakenman-astronaut met zijn grootse plannen voor het dorp, de mensenhatende chefkok, om er een paar te noemen.
Tot aangename verrassing van de schrijvers werd hun serie gewaardeerd, maar na 6 seizoenen en 110 afleveringen was het toch helaas afgelopen. De laatste aflevering werd afgesloten met dit lied dat mij elke keer weer ontroert, de song 'Our Town'.
Het stond op de eerste langspeelplaat 'Infamous Angel' (1992) die Iris Dement uitbracht.
Ze zingt het zelf en de klaaglijke toon van haar stem past wonderwel bij de tekst en de melodie. En bij die laatste beelden van de serie Northern Exposure. Je ziet een eland met langzame tred door het dorpje Cicely struinen terwijl de zangeres haar liefde belijdt voor de plek waar ze opgroeide en dat ze nu moet verlaten omdat het geen toekomst meer biedt. Ze kreeg er haar eerste kus, ze kocht er haar eerste auto, ze kreeg er man en kinderen. 'but just like they say, nothing good ever lasts'. En het is nu dus ook allemaal voorbij. Ze zit op de veranda van het verlaten ouderlijk huis, kijkt met betraande ogen naar de vuurvliegjes die in de verte dansen en weet: morgen vertrek ik. Waarom? Can't you see the sun settin' down on our town, our town?
Alhoewel het lied heel goed past bij de sfeer van het dorpje in Alaska, was dat niet de plek waar Iris Dement aan dacht toen ze het schreef.
Tekst en melodie kwamen naar haar eigen zeggen in één keer op papier nadat ze door een dorpje was gereden met de dichtgetimmerde ramen en verlaten huizen van een spookstadje in één van de Mid-West staten. Een bekend verschijnsel in die staten als het werk in de mijnen eindig bleek of een economische crisis uitbrak zoals in de jaren dertig. Dan liep zo'n stadje leeg. Iris (1961) was zelf de jongste van 14 kinderen uit een conservatief protestants gezin in Arkansas.
Vader Patrick deed mee aan een staking bij de fabriek waar hij werkte en toen die mislukte zat er niets anders op dan te verhuizen naar California, waar hij een baan vond. Maar de band met de Mid-West bleef en Iris Dement woont daar ook weer met haar man troubadour Greg Brown. Niet in Arkansas, maar wel in de buurt: Kansas.
Alhoewel haar langspeelplaten goed verkochten en meerdere van haar nummers gebruikt werden in films werd zij nooit een top-ster. Daarvoor waren haar teksten vermoedelijk toch wat te maatschappij-kritisch. Maar het verdriet dat in Our Town wordt verwoord, bleek universeel. Vandaar die anderhalf miljoen luisteraars op youtube. Google 'our town northern exposure' en je komt er vanzelf.
(Dit artikel verscheen in de krant ARGUS, 20 november 2024)